และต้นไม้เจ้าป่า แก่พระอรหันต์ ฉะนั้น การแนะนำของผู้อื่นสำหรับ
พระอรหันต์จึงยังมีอยู่ หรือ ?
ป. ถูกแล้ว.
ส. ผู้อื่นพึงแนะนำโสดาปัตติผล หรือสกทาคามิผล
อนาคามิผล หรืออรหัตผล แก่พระอรหันต์
หรือ ?
ป. ไม่พึงกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
ปรวิตารณากถา จบ

อรรถกถาอัญญาณ กังขา ปรวิตรณกถา

ว่าด้วยความไม่รู้ ความสงสัย และการแนะนำของผู้อื่น

บัดนี้ ชื่อว่า เรื่องทั้ง 3 คือ เรื่องความไม่รู้ ความสงสัย และ
การแนะนำของผู้อื่น. ในเรื่องเหล่านั้น ชนเหล่าใดมีลัทธิ คือมีความ
เห็นผิด ดุจลัทธิของนิกาย ปุพพเสลิยะทั้งหลายในขณะนี้ว่า อัญ-
ญาณ คือความไม่รู้ของพระอรหันต์มีอยู่ เพราะไม่มีญาณเกิดขึ้นในชื่อ
และโคตรเป็นต้น แห่งชนทั้งหลายมีหญิงชาวเป็นต้นด้วย, กังขา คือ
ความสงสัยของพระอรหันต์มีอยู่ เพราะความไม่มีสันนิษฐาน คือการ
ตกลงใจ ในเรื่องนั้นนั่นแหละด้วย อนึ่ง ชนเหล่าอื่นย่อมแนะนำ ย่อม
ประกาศ ย่อมบอกเรื่องทั้งหลายแก่พระอรหันต์เหล่านั้น เพราะเหตุนั้น
การแนะนำแก่พระอรหันต์เหล่านั้นจึงมีอยู่ ดังนี้ คำถามในเรื่องแม้

ทั้ง 3 ของสกวาที เพื่อทำลายลัทธิแห่งชนเหล่านั้น. คำตอบรับรอง
และคำปฏิเสธเป็นของปรวาที. ในปัญหาและคำวิสัชชนาแม้ทั้งปวง
บัณฑิตพึงทราบเนื้อความตามพระบาลีที่มาแล้วตามลำดับนั้น เทอญ.
อรรถกถาอัญญาณ กังขา และปรวิตรณกถา จบ

วจีเภทกถา

[575] สกวาที การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานมีอยู่ หรือ ?
ปรวาที ถูกแล้ว.
ส. การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานในภพทั้งปวงมีอยู่
หรือ ?
ป. ไม่พึงกล่าวอย่างนั้น ฯ ล ฯ
[576] ส. การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานมีอยู่ หรือ ?
ป. ถูกแล้ว.
ส. การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานในกาลทั้งปวงมีอยู่
หรือ ?
ป. ไม่พึงกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
[577] ส. การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานมีอยู่ หรือ ?
ป. ถูกแล้ว.
ส. การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานทั้งปวงมีอยู่ หรือ ?
ป. ไม่พึงกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
[578] ส. การเปล่งวาจาของผู้เข้าฌานมีอยู่ หรือ ?
ป. ถูกแล้ว.
ส. การเปล่งวาจามีอยู่ในสมาบัติทั้งปวง หรือ ?
ป. ไม่พึงกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ